Breiende Bilkerts gunnen Oost-Europeanen warme winter
De meeste West-Europeanen ontbreekt het materieel aan niets. In veel Oost-Europese landen daarentegen heerst anno 2019 nog steeds armoe. Geen luxe leventje, overleven is veelal het motto. De breiende Bildtse dames hebben een menslievende missie voor ogen; medemensen in Moldavië, Oekraïne, Albanië, Bulgarije, Roemenië en Bosnië fysieke warmte bieden met warm wollen Bildts breiwerk.
Verslag Bertus Dijkstra
Breien is hip.
Dat breien een oubollig iets is, valt in dorpshuis De Utwyk in Nij Altoenae niet te bespeuren. Integendeel, breien is weer hip. Het bewijs vertaald zich in een groep van negen dames die creatief druk in de weer zijn met brei- en haaknaalden. Het is een vast ritueel, eens per twee weken op woensdagmiddag komt de SWO groep, die uit maar liefst 15 dames bestaat, bij elkaar. Het biljart in dorpshuis de Utwyk ligt bezaaid met wat er zoal van de kleurige bolletjes wol en garen wordt geproduceerd. Sokken, mutsen, sjaals, wanten en wollen truien komen uit de breikokers van het gezelschap. Het zijn producten die in minder bedeelde landen – waar het winters behoorlijk koud kan zijn – als een warm welkom worden ontvangen.

‘Kissy’ fol geern
Het goed gemutste gezelschap komt al jaren bij elkaar, en “Dat fine wy hartstikke leuk”, zo laat initiatiefneemster Henny Talsma weten. Toen vorig jaar een tekort aan ‘braaigeern’ dreigde, leek het einde van de breiclub nabij. Op aandringen van mede initiatiefneemster Jelly Wiersma werden oproepen in de Bildtse Post geplaatst. Vanuit de hele regio werd garen aangeboden. Verschillende autoritjes leverden veel breimateriaal op. Aangekomen bij de zoveelste gulle gever werd Henny aangenaam overrompeld; “Dêr ging ik met Jelly hine om ‘n kissy fol geern te halen. Komme wy dêr, waar ‘t ’n kuubskist fol. Ik hew twee keer rije motten om ‘t thús te krijen”. Het wol slaat Henny op in haar ‘garenparadijs’, zoals ze haar logeerkamer sinds de wol invasie heeft omgedoopt.
Wy kinne niet stil sitte
Het komt maar goed uit dat er weer voldoende wol voorraad is; “Wy kinne niet stil sitte, ôns hannen motte bewege. ‘t Is gesellig en wy lere ok nag braaitechniken fan nander”, weet Henny al breiend. Daarnaast zijn de bijeenkomsten goed voor de sociale contacten; “Allenig achter de geraniums sitte is ok niks an” weet Gé Dankert. Mineke Sijtsma had 25 jaar geen breinaald aangeraakt. Nu is breien een therapeutische bezigheid, welke haar handen soepel houden. Tussen de bewegende handen door is er ook nog even tijd om ’n bakkie te doen, met een lekkere koek en een verjaardagchocolaatje wordt er ook aan de inwendige mens gedacht.

Elkeneen kin anskuve
Ondanks dat de wol voorraad in Henny’s garenparadijs oneindig lijkt, wordt er zeer zuinig mee omgegaan. Alle restjes worden opgemaakt: “Der wort niks weg”. Van de restpartijtjes worden lappendekens gemaakt. Over het aantal breileden wordt niet geklaagd. Het merendeel komt uit Nij Altoenae, maar ook dames uit buurdorpen schuiven regelmatig aan. Toch zijn nieuwkomers altijd van harte welkom; “Ik hew ’n doos fol braainaalden, wel foor ’t hele dorp, dus elkeneen kin anskuve”, vertelt Henny uitnodigend.

Onderwijsmiddelen
Wanneer het brei- en haakwerk af is, en nadat de dames elkaars werk hebben (goed)gekeurd, worden de koud weer kledingstukken bij het inzamelpunt (Jelle Talsma Ouwe-Syl) opgeslagen. Tot voor kort kon men kleding en schoeisel bij Talsma aanbieden voor een tweede leven elders. Personeelsgebrek bij Zending over Grenzen Almere, voldoende aanbod uit de regio, plus het feit dat de vervoerskosten afstand technisch naar het noorden hoog zijn, maken dat Talsma momenteel geen kleding en schoeisel meer in ontvangst neemt. Breiwerk daarentegen is meer dan welkom in het depot aan de Keuningstreek 2 op Ouwe-Syl. Hetzelfde geldt voor onderwijsmiddelen. Veel kansarme Oost- Europese kinderen verlaten voortijdig school, terwijl onderwijs van cruciaal belang is voor hun ontwikkeling en toekomst. Juist daarom zijn middelen om voor deze groepen kinderen onderwijs mogelijk te maken, uiterst belangrijk. Voor meer informatie over afgifte kunt u terecht bij Jelle Talsma (tel. 0518-421220).
Ook al laten de dames wel eens een steekje vallen, van de uitdrukking ‘Er een eind aan breien’ is geen sprake. Nee, hier wordt het nuttige met het aangename verenigd. Henny Talsma, Gerda Stap, Tine Postma, Mineke Sijtsma, Wieke Terpstra, Anneke Wijbenga, Gé Dankert, Frederika Hiemstra en Maaike Balt poseren voor een deel van het brei- en haakwerk dat klaarligt voor Oost-Europa
